Herinneringen aan Bennietdikdus

Mijn alter-ego, broeder Bennietdikdus, een Franciskaner, in wiens hoedanigheid ik op themafeesten als "De rel in de kapel", "het onthael in de kloosterzael" en de "Stampij in de abdij" de zogenaamde pelgrims vermaakte met mijn collega broeders, broeder Johannes-Paulus en onze abt Zacharias, zou (met een licht Limburgs accent) zeggen:"Als ze er voor open staat, heb ik wel wat in te brengen. Dan kan ik daar wel een stukje van mezelf in kwijt. En dat kan ik hard maken ook. Dat staat zogezegd als een paal boven water. Om er zeker van te zijn of ze er voor open staat en mogelijk zelfs diepgang heeft komt altijd eerst de aftastende fase. Hierbij komt het zeg maar aan op het zogenaamde fingerschpietsen-gefühl. Mocht men in deze fase nattigheid voelen, dan staat het licht als het ware op groen. We zouden dan, in zeg maar fase twee, samen kunnen toewerken naar zo'n moment waarop mij iets ontglipt en haar iets te binnen schiet.

Wist u trouwens dat dat een verschil is tussen mannen en vrouwen, of, zoals ze bij ons op het semenarie zeiden, tussen broeders en zusters. Als een man iets even niet weet zegt hij doorgaans; "Ik kan er niet op komen." Terwijl een dame dan zegt:" Het schiet me niet te binnen." 

Wij waren broeders van een zeldzame orde uit Simpelveld. De orde van het zoute kruis. Één van de weinige Franciscaner orden die het celibaat heeft afgezworen. Tijdelijk zaten we vanwege een verbouwing nog even in een klooster in Domburg. In een barre winter is broeder Kees nog eens van Delft naar Simplelveld geschaatst op klapschaatsen avant la lettre. 

Eind van een tijdperk, maar ook een nieuw begin

Ik weet nog goed dat ik in de keuken van mijn schoonouders van destijds in Haarlem werd opgebeld door Stefan Stasse, een radiopresentator van ik meen het programma het theater van het sentiment. Met de hoorn van de vaste telefoon op de keukentafel en de gitaarluit op schoot zong ik live een stukje van een lied live op radio 1 en in het zelfde gesprek werd ook Leon Lutterman gebeld omdat wij de twee finalisten waren van het minstreelconcours. Deze finale zou een dag later plaats vinden op Kasteel Nemerlaer in het Brabantse Haaren. 

Dit jaar is het 30 jaar geleden dat ik het minstreelconcours won. Enkele van de deelnemers hebben inmiddels het aards bestaan achter zich gelaten. De meest opzienbarende deelnemer destijds was misschien wel de troubadour die zich Lance noemde. Naar Lancelot de fameuze ridder. Hij deed ook aan een soort van re-enactment en had ook de rol van kruisridder gespeeld in films, legde zich later ook toe op de edele kunst van de kaligrafie en is onder zijn wereldse naam Gerard Stegeman nog een markante Arnhemmer gebleven tot zijn overlijden. 

Met de nummer twee van destijds zat ik gisteren nog te Brakkenstein aan tafel waar we gastvrij met een aantal oud leden van het troubadoursgilde der lage landen werden ontvangen ter huize van Helma de levenspartner van mijn gewaardeerde collega troubadour Ben Dirks. 

Ben en Helma brachten een prachtig hommage aan een vrouwelijke troubadour die haast niet meer onder ons is. Zij lijdt al een vrij lang ziekbed en verhuist één dezer dagen naar een hospice. Saillant detail was dat Ben speelde op een laúd die voorheen werd bespeeld door een ons ook al ontvallen vak-en gildebroeder te weten Max van den Berg a.k.a. El Errante.

Leon speelde een kersvers lied dat hij schreef naar aanleiding van de belevenissen van zijn leerlingen op de zeevaartschool. Het was een heuse shanty-song geworden met de titel "De kat uit Singapoor". Met de juiste PR zou het zo een hit kunnen worden op alle shanty-festivals omdat het een waargebeurd ervaringsverhaal is wat even zo goed in de VOC tijd had kunnen zijn ontsproten aan een dichter-zanger van destijds.

Peter de Jong speelde een aangrijpend lied dat hij voor een speciale gelegenheid geschreven had en wat het gevoel beschrijft dat men ervaren kan bij ingrijpende verandering. Soms lijkt het als je naar buiten kijkt na een slecht nieuws gesprek alsof het licht van kleur is veranderd of de geur in huis bedompter is geworden. En als Peter zichzelf begeleidt op de gitaar gebeurt er sowieso iets magisch. Zelfs al zou ik de zelfde akkoorden kunnen spelen dan kon ik nog niet die magie laten ontstaan. Hij is dan ook van ons allemaal de best geschoolde en meest virtuoze gitarist. 

Zijn dochter Nadie wist ons ook weer te raken met prachtige teksten en verzorgde zang. Met name een lied dat ze had geschreven over Inclusie maakte een diepe indruk.  

Het was voor mij een warm bad van vriendschap en collegialiteit. Heerlijk om te merken hoe kwetsbaar iedereen kan en durft te zijn bij het laten horen van eigen werk.  Mooi is het ook dat daar soms ook nog wat van de achtergrondverhalen aangaande de teksten en hoe het leven überhaupt wordt beleefd bij wordt prijs gegeven.

Zelf heb ik twee oude nummers uit mijn repertoire ten gehore gebracht; "O schone vrouwe" en "As gij daar stond te zingen" en ook de klassieker van Edith Piaf "Sous les ciels de Paris" naar aanleiding van dat we die met Moment Suprême onlangs hebben ingestudeerd voor ons optreden bij de Waard van Kekerdom. 

Het is jammer dat ons troubadoursgilde er niet meer is. Op zich is het gilde al geruime tijd niet meer actief en is het eigenlijk ook nooit helemaal geworden wat ik er bij de oprichting mee voor ogen had. De tijden zijn natuurlijk ook veranderd en met de leden die het gilde al eerder hadden verlaten en degenen die onderling ook nog andere clubjes vormden ben ik het contact al jaren kwijt. Toch is het leuk en zelfs fijn om met een aantal mensen van destijds toch nog zo nu en dan samen te komen. In juni gaan we voor het eerst een thema-dag beleven en zal Peter de Jong gastheer zijn. Ik zie er naar uit.